Helaas, in tegenstelling tot een bekende hit van Johanna von Koczian, ontstaat ‘het kleine beetje huishouden’ in het dagelijks leven niet vanzelf. De wetgever heeft echter al nauwkeurig de vraag geregeld wie in een geldig huwelijk voor het huishouden moet zorgen.
In principe geldt de zogenaamde gelijkwaardige participatievereiste, wat betekent dat beide partners ieder de helft van het huishouden moeten bijdragen[1]. Als echter slechts één van de echtgenoten werkt, heeft de ander de wettelijke verplichting om voor het huishouden te zorgen. Als beide echtgenoten werken of geen van beiden werken, zijn beiden, afhankelijk van hun persoonlijke omstandigheden, verplicht deel te nemen aan het huishouden.
De wet beschouwt het beheer van het huishouden als de hoofdverantwoordelijkheid voor de dagelijkse zorg, dat wil zeggen in het bijzonder boodschappen doen, het onderhoud van diverse apparaten, het verwarmen en schoonmaken van de gemeenschappelijke woonruimte (inclusief de was!). Zelfs het onderhoud van de tuin maakt deel uit van het huishoudelijk beheer, zolang het geen ongewone inspanningen vergt.
Geslacht speelt geen rol bij het vervullen van huishoudelijke taken. Dus als de man bijvoorbeeld zijn vrouw benadert omdat hij niet in staat is zijn eigen overhemd te strijken, kan de vrouw met juridische precisie antwoorden dat er volgens de wet een verplichting bestaat om vaardigheden te leren[2].
De specifieke verdeling van het huishoudensbeheer moet in onderling overleg tot stand komen. Het nalaten om te helpen in het huishouden kan echter niet worden afgedwongen. In geval van echtscheiding kan de respectieve echtgenoot alleen verwaarlozing van het huishouden als reden voor echtscheiding aanvoeren. Daarbij moet echter in gedachten worden gehouden dat volgens de jurisprudentie bij het onderzoek naar deze reden voor echtscheiding een subjectieve maatstaf wordt gehanteerd en dat de rechter zich baseert op de eisen die de echtgenoten zelf hebben gesteld aan de leiding van het huishouden.
In ieder geval vertoont de jurisprudentie een zekere neiging om aan te nemen dat nalatig huishoudelijk beheer de reden is voor echtscheiding, vooral bij vrouwen, en om hier een zeer strikte norm te hanteren, terwijl dit aspect voor mannelijke echtgenoten van weinig belang is[3].
[1] Dit is afgeleid van §§ 91, 95 ABGB; vgl. Hopf/Kathrein, Huwelijksrecht², § 95 ABGB, noot 2.
[2] Zie Feil/Marent, Familierecht, § 95 ABGB, paragraaf 1.
[3] Bewijs uit Smutny in Kletecka/Schauer, ABGB-ON, Rz 5 tot § 95 ABGB.
Dit artikel werd geleverd door
JOHANNES HEBENSTREIT, LL.M.*
*Universiteit van Cambridge
SCHRANNENGASSE 10E, 5020 SALZBURG
TEL: +43 (0)662 871 871 FAX: DW – 22
MAIL: OFFICE@RA-HEBENSTREIT.AT
WEB: WWW.RA-HEBENSTREIT.AT
.png){kind=logo}